Od kilku dni przyjmowane i rozpatrywane są wnioski o subwencję finansową z tzw. Tarczy Finansowej Polskiego Funduszu Rozwoju. Z mediów społecznościowych PFR można przeczytać jak sprawny, szybki i klarowny jest system przyznawania pomocy. I w zasadzie można się z tym zgodzić, bo dotychczas jest to program pomocowy, który nie dość, że cieszy się dużą popularnością, to w rzeczywistości niesie ze sobą realną pomoc.

Niemniej jednak ma on swoje, może nie od razu „ciemne strony”, ale kilka pułapek już tak. Poniżej, w ramach kolejnego wpisu na ten temat (poprzedni TUTAJ), przedstawiam wybrane zagadnienia z tym związane.

Ograniczenia dotyczące Finansowania Programowego

Na wstępie od razu informuję, bo w Regulaminie Tarczy PFR jest to część opisana czcionką pogrubioną, że środki pieniężne przyznawane w formie subwencji są ograniczone. Innymi słowy, w razie wyczerpania finansowania program pomocowy może zostać zakończony.

Owszem, nie jest to szczególnie zaskakująca informacja. Natomiast to, że w razie takiej sytuacji przedsiębiorcy nie będzie przysługiwało roszczenie o wypłatę jakiejkolwiek części subwencji, niezależnie od treści decyzji PFR (w odniesieniu do Wniosku, Odwołania lub Umowy Subwencji Finansowej), to być może będzie nie tylko zaskakujące, ale nawet dosyć rozczarowujące.

Mimochodem tylko zasygnalizuje, że PFR nie jest zobowiązany do udzielania subwencji ze środków własnych.

I jakby tego mało było, to program może zostać zakończony w dowolnym momencie, nawet jeżeli nie wszystkie przewidziane nim środki zostaną wykorzystane albo nie wszystkie złożone wnioski lub odwołania zostaną rozpatrzone, w szczególności w przypadku:

• odwołania stanu epidemii,
• na skutek zmiany Dokumentu Programu przez Radę Ministrów lub
• zmiany odpowiednich przepisów prawa.

Polecam § 9 Regulaminu Tarczy Finansowej PFR, bo powyższa informacja nie wyczerpuje wszystkich rozczarowujących scenariuszy.

Na marginesie można jeszcze wspomnieć w tej części wpisu, że zobowiązania PFR w zakresie udzielenia subwencji mają charakter wyłącznie zobowiązań starannego działania i nie stanowią zobowiązań osiągnięcia jakiegokolwiek rezultatu. Niestety współgra to z możliwością nagłego zakończenia programu.

To spieszyć, czy nie spieszyć się z wnioskiem?

Oto jest pytanie. Wydaje się, że ową decyzję należy podjąć w oparciu o… Zasadę Racjonalnej Uznaniowości 🙂 (więcej w kolejnej części wpisu).

Z jednej strony należy pamiętać, że przyznanie subwencji następuje zgodnie z kolejnością rozpoznawania wniosków przez PFR, co ma o tyle duże znaczenie, bo środków pieniężnych na subwencje nie jest nieograniczona ilość.

Natomiast z drugiej strony trzeba mieć na względzie, że pierwszeństwo rozpoznania przyznane będzie tym wnioskom, które będą kompletne i nieobarczone brakami utrudniającymi ich przeprocesowanie.

Innymi słowy, konsekwentnie opierając się o Zasadę Racjonalnej Uznaniowości, z wnioskiem nie należy zwlekać, ale przed jego złożeniem należy dokładnie sprawdzić czy wszelkie dane przekazywane wraz z wnioskiem są kompletne i prawidłowe.

Na widoku trzeba też mieć to, że:

• PFR ma prawo pozostawić bez rozpatrzenia ponowny wniosek, jeśli Beneficjent zawarł już umowę subwencji i/lub uzyskał subwencję na podstawie wcześniejszego wniosku,
• odwołanie nie przysługuje od decyzji PFR o przyznaniu całej kwoty subwencji wnioskowanej przez Beneficjenta, niezależnie od tego, czy była to maksymalna kwota subwencji, o której udzielenie Beneficjent mógł się ubiegać, ani czy po dacie zawarcia umowy Beneficjent zaczął spełniać, w ogóle lub w szerszym zakresie, warunki programowe.

Co dotyczy m.in. przypadków, gdy w pośpiechu przy wypełnianiu wniosku przyjmie się mniej korzystny wariant porównania miesięcy, a tym samym wskaże się mniejszy procentowo spadek przychodów, od którego uzależniona jest przecież wysokość maksymalnej kwoty subwencji.

Do kiedy można starać się o subwencję ?

Ogólnie zakłada się, że wsparcie finansowe udzielane w ramach Tarczy PFR ma na celu zapobiegnięcie ryzyka masowej upadłości przedsiębiorstw oraz zwolnień ich pracowników na skutek znaczących zakłóceń w funkcjonowaniu gospodarki w związku z epidemią COVID-19.

Wobec tego finansowanie ma następować w sposób ciągły, ale nie dłużej jak do dnia 31 lipca 2020r.

Zastrzeżono wprawdzie możliwość przedłużenia tego terminu do końca 2020 r., ale decyzję w tym zakresie podjąć może Rada Ministrów. I to z uwzględnieniem sytuacji dotyczącej skutków gospodarczych COVID-19 oraz dostępności środków na dalsze finansowanie.

Program ma charakter uznaniowy lub ocenny

W wielu miejscach można przeczytać (np. na grupach na FB), że z niewyjaśnionych przyczyn wpierw wniosek zostaje odrzucony, aby na podstawie tych samych informacji po kilkunastu godzinach został uwzględniony.

Nie powinno to zaskakiwać, bo jakby wczytać się w treść Regulaminu, to wiele aspektów Programu Tarczy PFR ma charakter uznaniowy i ocenny.

W tym zakresie ciekawie jawi się § 13 Regulaminu, w którym zawarte są zgody i oświadczenia Beneficjenta (tj. przedsiębiorcy wnioskującego o subwencję). Wszak, już w punkcie 3 zastrzeżono, że owy Beneficjent wraz ze złożeniem wniosku przyjmuje do wiadomości i akceptuje, że niektóre aspekty Programu mają charakter uznaniowy lub ocenny, w związku z tym odpowiednia decyzja będzie podejmowana przez Polski Fundusz Rozwoju, lub podmiot, za pośrednictwem którego Polski Fundusz Rozwoju realizuje Program, na Zasadzie Racjonalnej Uznaniowości.

A im dalej, tym więcej można przeczytać tego rodzaju zastrzeżeń. Poniżej kilka przykładów:

• PFR może podejmować wszelkie czynności faktyczne i prawne według swojego swobodnego uznania,
• zawarcie Umowy Subwencji nie oznacza automatycznego przyznania Beneficjentowi Subwencji,
• Beneficjent przyjmuje do wiadomości i akceptuje, że żadne postanowienie Regulaminu ani któregokolwiek Dokumentu Programowego, nie kreuje po jego stronie jakichkolwiek wierzytelności, praw, roszczeń, zarzutów oraz uprawnień kształtujących wobec PFR, SP ani jakiejkolwiek innej osoby,
• PFR może poprosić o złożenie dodatkowych oświadczeń oraz dostarczenie dodatkowych informacji, w tym wykraczających poza listę wymogów informacyjnych.

Ponowny wniosek tylko poprzez ten sam bank

Po rozpatrzeniu wniosku PFR podejmuje jedną z następujących decyzji:

a) pozytywną o przyznaniu całej wnioskowanej kwoty subwencji,
b) pozytywną o przyznaniu subwencji w kwocie niższej niż wnioskowana,
c) negatywną o odmowie przyznania subwencji w całości.

Pierwsza sytuacja jest dosyć jednoznaczna.

Druga wiąże się z tym, że można złożyć odwołanie.

Natomiast trzecia, choć negatywna, to stwarza możliwość złożenia ponownego wniosku.

I tutaj ważna uwaga, bo w przypadku podjęcia przez PFR decyzji o odmowie wypłaty subwencji w całości, można złożyć nowy wniosek jedynie za pośrednictwem tego samego banku, za pośrednictwem którego złożony został pierwotny wniosek.

W razie zmiany banku wniosek po prostu podlega odrzuceniu bez rozpatrzenia.

Ważna data – 31 grudnia 2020r

Podstawową zasadą Tarczy Finansowej PFR jest, że wniosek o subwencje może zostać złożony wyłącznie drogą elektroniczną poprzez bankowość elektroniczną wybranego banku i wyłącznie za pośrednictwem dostępnego w bankowości elektronicznej formularza aplikacyjnego.

Nie będę odkrywczy jeżeli dodam, że ma to związek tak z uproszczeniem procedury starania się do subwencję, jak i z występującym obecnie zagrożeniem zachorowania na COVID-19.

Nie mniej jednak stan ten nie będzie trwał w nieskończoność i dlatego już teraz postanowiono, że Beneficjent jest zobowiązany dostarczyć do banku nie później niż do dnia 31 grudnia 2020 r.:

• dokumenty potwierdzające, że osoba upoważniona była umocowana do złożenia wniosku oraz akceptacji i zawarcia umowy subwencji finansowej (tj., w zależności od sytuacji: pełnomocnictwo, informację odpowiadającą odpisowi pełnemu z Krajowego Rejestru Sądowego lub wyciąg z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej), przy czym wzór pełnomocnictwa stanowi załącznik nr 2 do Regulaminu; oraz
• oświadczenie Beneficjenta o potwierdzeniu i akceptacji treści i należytego zawarcia umowy subwencji

Gwoli wyjaśnienia, za osobę upoważnioną uważa się osobę uprawnioną do samodzielnej reprezentacji Beneficjenta jak członek jego organu lub innego rodzaju przedstawiciel, którego dane są zamieszczone w Krajowym Rejestrze Sądowym lub w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej lub upoważnioną przez Beneficjenta do dokonania powyższych czynności na podstawie pełnomocnictwa.

Ewentualnie inne zobowiązania

Wspominałem na wstępnie, że wsparcie finansowe udzielane przez PFR cieszy się sporym zainteresowaniem. Powodem tego jest niewątpliwie to, że subwencja w znacznej mierze może okazać się bezzwrotna.

Premiowane pod tym kątem będzie prowadzenie działalności gospodarczej oraz utrzymanie średniej liczby pracowników (i to tak w ogólności).

Uwaga jednak na ewentualne inne zobowiązania, od których spełnienia przez Beneficjenta może zależeć częściowe zwolnienie z obowiązku zwrotu subwencji finansowej. Takowych innych ewentualnych zobowiązań, jak podpowiada treść regulaminu Tarczy PFR, należy szukać w umowie subwencji. Dlatego ni mniej, ni więcej warto dokładnie czytać umowę i pamiętać o wszelkich, także ewentualnie innych zobowiązaniach, określonych w umowie.